Günümüzde internet ve internetin sağladığı hizmetler, hayatın hemen her alanında kullanımda. Ancak tüm bunları gerçekleştirmek için interneti kullanmak tek başına yeterli değil. Örneğin, bir web sitesini rahatlıkla kullanmak için, web sitesi ile daha kolay etkileşime girmek ya da istenilen işlemi rahatlıkla gerçekleştirmek gerekiyor. Dolayısıyla bu hizmetleri sunmak için farklı uzmanlık alanlarına ihtiyaç duyuluyor. Son zamanlarda sık sık duyduğumuz UI ve UX, bu uzmanlık alanlarından ikisi. Peki UI ve UX nedir? Kısaca UI ve UX, bir web sitesi ya da bir yazılım ürünü oluşturmak için paralel olarak çalışan iki kavramdır. Aşağıda UI ve UX hakkında daha detaylı bilgiler yer alıyor.
UI - Kullanıcı Arayüzü Tasarımı Nedir?
UI (User Interface) ''Kullanıcı Arayüzü'' anlamını taşır. UI tasarımı bir web sitesinin ya da uygulamanın, kullanıcı arayüzü görünümü demektir. UI ile kullanıcının sitede rahatça dolaşması ve daha uzun kalması amaçlanır. Bu amaç doğrultusunda UI, sitenin görsel tasarımına odaklanır ve bir anlamda kullanıcının web sitesiyle etkileşime geçmesi demektir. Sitenin görünümü, renk uyumu, yazıların büyüklüğü gibi konular, UI'nın kapsamına girer.
Web Tasarım Nedir & İnternet Sitesi Nasıl Kurulur öğrenmek için tıklayın. Web Sitesi Tasarımınızı Yenilemenin Yolları'nı keşfedin. Hazır Web Sitesi Şablonları Kullanmak hakkında bilgi edinin.
UI Kullanıcı Arayüzü Çeşitleri Nelerdir?
Kullanıcıların farklı amaçlar için farklı arayüzlerle karşılaşmasına neden olan UI çeşitleri bulunur. UI çeşitlerine göz atacak olursak:
- CLI - Komut Satırı Arayüzü: Bilgisayardaki dosyaları yönetmek ya da programları çalıştırmak için kullanılan arayüzdür. Kullanıcının girişlerini komut olarak algılar.
- GUI - Grafik Kullanıcı Arayüzü: Kullanıcıların resim, simge, sembol gibi görsel temsilleri kullanarak cihazlarla etkileşime girmesine olanak tanır. Bilgisayarın masaüstü bir çeşit GUI'dır.
- WUI - Web Kullanıcı Arayüzü: Kullanıcının uzak bir sunucuda çalışan yazılıma web sitesi aracılığıyla ulaşmasıdır. Web siteleri WUI'dır.
- NLI - Doğal Dil Arayüzü: Daha eski bir teknoloji olan NLI, insanların doğal ses ya da konuşma diliyle bir cihazla etkileşime girmesine olanak tanır.
- VRUI - Sanal Gerçeklik Kullanıcı Arayüzü: Üç boyutlu grafik gösterimler aracılığıyla sanal gerçeklik yaratan kullanıcı arayüzüdür. Eski 3D oyun konsolları buna bir örnektir.
UI'nın Temel İlkeleri Nelerdir?
İyi bir UI oluşturmanın belli başlı temel ilkeleri şunlardır:
- Kullanıcılar daha az çaba harcamak ister. Bu nedenle UI'nın kullanımı basit olmalı.
- Kullanıcının anlayacağı şekilde, onu eyleme geçirici ve açık bir dil kullanılmalı.
- Her öğe kolayca keşfedilir ve ulaşılır olmalı.
- Bir kullanım kılavuzu ya da yardım menüsü sağlanmalı.
- Renk ve parlaklık kullanımında temel özellikler dikkate alınmalı.
- Ana işleve odaklanarak kullanıcının zamandan tasarruf etmesi sağlanmalı.
- Kullanıcı bir sonraki adıma kolayca yönlendirilmeli.
- Farklı boyutlarda yazı tipleri ve metin düzenlemeleriyle, kullanıcının ilgisi canlı tutulmalı.
UI Tasarımı Neden Önemlidir?
Kullanıcılar bir uygulama ya da web sitesiyle UI aracılığıyla etkileşime girer. Bu nedenle kullanıcı arayüzü (UI) tasarımı, kullanıcının ilk izlenimini belirlemesi açısından önem taşır. Günümüzün hızlı rekabet koşullarında uygulamalar kullanıcının zamanı için rekabet ediyor. Bu nedenle kullanıcıyı uygulamada ne kadar uzun süre geçireceğini belirleyen şeylerin başında, UI tasarımı gelir.
Kullanıcı arayüzü tasarımı bir ürünün duygusal çekiciliğiyle fark yaratarak öne çıkabilir. Doğru yapılan bir kullanıcı arayüzü tasarımı, ürünü kullanmak için kullanıcıyı heyecanlandırır. Bir markanın tasarımıyla dikkat çektiğini düşünürsek, UI tasarımcılarına büyük görev düşüyor. Güçlü yapılmış bir UI tasarımı, markanın daha tanınır olmasını sağlar.
Türkiye'deki En İyi Web Tasarım Ajansları'nı keşfedin ve markanız için en uygun web tasarım ajansını bulun.
Bir UI Tasarımcısı Ne Yapar?
UI yani kullanıcı arayüzü, kullanıcının ilk izlenim edindiği alandır. Bu nedenle bir UI tasarımcısı, uygulamanın farklı ekran boyutlarındaki görünümünden, düğmeler, simgeler gibi arayüzü öğelerinin tasarlanmasına kadar sorumludur. UI tasarımcısı doğru yazı tipleri, dizgi ve renk paletini seçer. Tüm UI öğelerinin etkileşimini tasarlar. Kullanıcıya yol gösterecek bir kılavuz oluşturmak da UI tasarımcısının görevlerindendir.
UX Tasarımı Nedir?
UX (User Experience) ''Kullanıcı Deneyimi'' anlamına gelmektedir. UX kullanıcının bir ürün ya da sistemle etkileşimde bulunduğu süreç boyunca edindiği tecrübedir. Bu bağlamda UX kullanıcının kullandığı ürün ya da hizmetle daha rahat bir etkileşim yaşamasına odaklanır. Bir web sitesinde aradığınıza kolaylıkla ulaşmanız, UX tasarımıyla gerçekleşir. Bu durumda kullanıcı deneyimi (UX) tasarımı, en hızlı ve net bir şekilde etkileşimin gerçekleşmesini sağlamakla yükümlüdür.
UX Tasarımı Neden Önemlidir?
UX'in önemi, kullanıcının ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik olmasından kaynaklanır. Kullanıcının ürüne ya da markaya sadık kalmasını sağlayan olumlu tecrübeler yaşaması, UX'in amaçlarındandır. Dolayısıyla sunulan ürün ya da hizmetin başarısı, kullanıcı deneyimiyle yakından ilgilidir.
UI ve UX Arasındaki Farklar Nelerdir?
Kullanıcı Arayüzü (UI) tasarımı da, Kullanıcı Deneyimi (UX) tasarımı da temelde kullanıcı için bir ürünün en iyi son haline odaklanmıştır. Ancak her ikisi arasında da önemli farklar bulunmaktadır:
- Kullanıcı deneyimi tasarımı yani UX, bir ürünün tasarımından, lansmanına, prototip oluşturmaktan, ürünün pazarlanmasına kadar tüm aşamaları içeren analitik bir süreci kapsamaktadır. UX bütünlüklü bir deneyim oluşturmayı hedeflerken, UI kullanıcıların görsel bir etkileşimde bulunacağı, somut öğeleri şekillendirmeyi hedefler.
- UI, ürünün kullanıcıya nasıl görüneceğiyle ilgilenir. UX ise bu görüntünün kullanıcının deneyimi üzerinde yaratacağı etkiyle ilgilenir. Sonuç olarak her ikisi de uyum içinde hareket ederek, ürünün başarısı için önemli bir rol oynarlar.
UI Tasarımı Nasıl Yapılır?
UI, bir web sitesinin güzel görünmesini sağlamaktan çok daha fazlasını yapar. Kullanıcının sitede kalmasını sağlayan şeylerin başında, iyi tasarlanmış bir kullanıcı arayüzü tasarımı gelir. Kullanıcı arayüzü tasarımı, şu noktalar dikkate alınarak yapılır:
- Kullanıcının Sıkıntı Duyduğu Noktalar: İster UI, isterse UX tasarlama olsun, her iki durumda da kullanıcıyı anlamaya çalışmak önemli bir başlangıçtır. Kullanıcının ihtiyaçları, beklentileri, karşılaştığı zorluklar nelerdir? Bu noktaların tespit edilmesi doğru bir kullanıcı arayüz tasarımı için ilk adımdır. Kullanıcı testleri, anketler ve görüşmeler kullanıcıların ihtiyaçları hakkında fikir edinmesinin yollarındandır.
- Kullanıcı Hikayeleri: Görüşme, anket ve testler kullanıcıyı tanımayı kolaylaştırır. Kullanıcıyı tanımak, onlar hakkında bilgi sahibi olmak demektir. Kullanıcı hikayeleri, uygulamanın tasarımının ve işlevselliğinin ayrıca kullanıcının ihtiyaç ve davranışlarının belirlenmesine yardımcı olur.
- Arayüz Envanteri Yapmak: Kullanıcının ihtiyaçlarını tam olarak netleştirdikten sonra odaklanılması gereken şey, arayüz öğelerinin ve özelliklerinin bir envanterini yapmaktır. Arayüz envanteri, arayüzü oluşturan, tipografi, resimler, tablolar, düğmeler ve navigasyon sistemi gibi ayrıntılardır.
- Tasarım Modelleri Oluşturmak: Arayüz envanterini oluşturduktan sonra, tasarım modelleri oluşturulur.
- Prototip Oluşturmak: Bir prototiple uygulamanın nasıl çalışacağı simüle edilebilir. Prototipler uygulamanın tüm özelliklerini kullanmaya imkan vermese de, tasarımcılara uygulamanın nasıl çalışacağı hakkında fikir verebilir.
UX Tasarımı Nasıl Yapılır?
Bir UX tasarımcısı kullanıcıya deneyim sağlamanın yanı sıra, ürünü ya da markayı benimsetmeyi de amaçlar. Bu nedenle UX tasarımcısı ilk iş olarak, kullanıcının ihtiyacını anlamaya çalışmalıdır. UX, kullanıcı deneyimi tasarımı yapılırken dikkate alınması gereken bazı unsurlar şunlardır:
- UX (Kullanıcı Deneyimi) Araştırması: Kullanıcı hedef kitlesinin tespit edilmesi ve ihtiyaçlarını anlayarak, potansiyel müşteri konumuna getirilmesi için ''UX Araştırması'' yapılmalıdır. Kullanıcının sorunları, ihtiyaçları, hedefleri ve motivasyonu, kullanıcı deneyimi araştırmasıyla anlaşılır. Detaylı bir araştırmayla tasarımcı hedef kitleyi tanımlar. Kullanıcı deneyimi araştırması, gözlem, müşteri anketleri, kullanılabilirlik testleri ve müşteri görüşmeleriyle gerçekleşir. Böylece hedefler belirlenerek, kullanıcıları eyleme geçirecek veriler elde edilmiş olur.
- Wireframe Tasarımı: Wireframe yani tasarım şeması, kullanıcı arayüzünün basit bir gösterimidir. Tasarım şeması bir sayfadaki içeriğin sıralanmasını yani hiyerarşisini belirler.
- Prototip Oluşturma: Bir ürünün son kullanıcıya ulaşmasından önce, farklı derecelerdeki prototipler, kullanıcılar üzerinde test edilir. Bitmiş bir uygulama ya da ürünün nasıl çalıştığı, etkileşimlerinin neler olacağı, prototipler sayesinde anlaşılır.
- Kullanıcı Testi: Kullanıcı testi, kullanıcı deneyimi tasarımının son adımıdır. Kullanıcı testi süreci, kullanıcıların ürünü kullandığı bir süreçtir. Bu süreç boyunca farklı tüketicilerden ürünü kullanması istenir. Böylece ürün ya da uygulama piyasaya sunulmadan, tüketicinin ürünü nasıl algıladığı test edilmiş olur.
Bu yazımızda UI ve UX nedir konusunu en kolay biçimde anlatmaya çalıştık. Eğer hayalinizde bir startup kurmak ve yönetmek varsa Edvido her zaman aklınızda olsun. Markanızın ajans ihtiyaçlarına tek bir platformdan erişmenizi sağlayan Edvido ile profesyonel UI/UX Ajansları'ndan teklif almak oldukça kolay.
